سیلندر: به لوله های استوانه تو خالی گفته می شود که جنس پایه آن ها آهنی است. روکشی از جنس مس و کروم روی آن ها ایجاد شده و سپس طرح ها و متون چاپی روی آن ها حک می شود.
دور سیلندر: به محیط سیلندر چاپی، دور سیلندر گفته می شود و در چاپ هلیو از 420 تا 700 میلی متر قابل تغییر است. محیط سیلندر از این حیث اهمیت دارد که می توان با درنظر گرفتن طول فتوسل، میزان مشخصی از تکرار چاپ دور سیلندر در نظر گرفت.
فیلم چاپی: به ماده اولیه قابل چاپ که در دستگاه چاپ ( هلیو یا فلکسو) چاپ روی آن انجام می گیرد، فیلم چاپی می گویند. فیلم های چاپی دارای اجناس مختلف و ضخامت های متنوعی هستند و مهمترین آن ها به شرح ذیل می باشد.
- شفاف ( BOPP ) با ضخامت 20 تا 40 میکرون
- صدفی ( WhiteOPP یا PRL ) با ضخامت 30 و 35 میکرون
- مات ( MATE ) با ضخامت 30 و 35 میکرون
- متالایز ( MET ) با ضخامت 20 و 30 میکرون
- CPP شفاف با ضخامت بین 25 تا 60 میکرون. از این جنس عموما برای بسته بندی مواردی که احتمال پاره شدن به خاطر محصول داخل آن نظیر ماکارانی ، خشکبار ، قند و … استفاده می گردد. این جنس نسبت به BOPP , OPP نرم تر و منعطف تر می باشد.
- CPPMET متالایز با ویژگی های همان CPP.
- پلی اتیلن یا PE با ضخامت 30 تا 170 میکرون بصورت دو جنس شفاف و شیری.
- پلی استر یا PET با ضخامت 12 تا 30 میکرون بصورت جنس شفاف، متالایز و صدفی
* پلی استرهای پیچشی که به توییست معروف می باشند بصورت تک لایه و معمولا چاپ از رو می باشند. این حالت از پلی استرها بیشتر مناسب محصولاتی مثل شکلات و تافی های به صورت پیچشی هستند.
عرض فیلم : رول های خام ( OPP ) دارای عرض های مختلفی می باشند که مهترین و پرکاربردترین آن ها عبارتند از:
800 – 850 – 900 – 1020 – 1050 – 1070 – 1100 – 1120 – 1150 – 1160 – 1200 – 1220
عرض فیلم از این جهت دارای اهمیت است که می توان تعداد تکرار هرطرح چاپی را در عرض فیلم تعیین کرد و ضایعات از نظر پرتی کار را به حداقل رساند. به همین جهت کارشناسان سعی می کنند با توجه به سایز رجیست چاپ هلیو، عرض برش، عرض فیلم را طوری تعیین کنند تا کمترین میزان از پِرتی کار و در نتیجه ضایعات ایجاد شود.
عرض برش: به فاصله عرضی ابتدا تا انتهای یک جنس چاپی، عرض برش گفته می شود. معمولا از فاصله یک فتوسل تا فتوسل دیگر بر روی یک عرض چاپ نیز گفته می شود.
سایز رجیست: به فاصله ای که برای رجیست رنگ های چاپی، در فایلهای طراحی درنظر گرفته می شود تا به بهترین نحو ممکن بتوان رنگ ها را تنظیم نمود، سایز رجیست می گویند. در چاپ هلیو معمولا سایز رجیست 10 میلیمتر و در چاپ فلکسو بین 4 تا 8 میلیمتر درنظر گرفته می شود.
پِرتی کار: نقاطی از رول خام که بدون چاپ باقی مانده و بریده می شوند پرتی کار نامیده می شوند. پرتی کار معمولا در حاشیه رول فیلم چاپی ( چپ یا راست ) بوجود می آیند و بهیچ وجه قابل استفاده نبوده و به اصطلاح ضایعات چاپ تبدیل می گردد. لذا همواره سعی بر این است که در فرآیند طراحی پرتی کار صفر یا نزدیک ترین حالت به آن درنظر گرفته شود.
فتوسل: فتوسل یا چشمی به منظور ایجاد اختلاف رنگ در کار تعبیه می شود، که معمولا به صورت مستطیل سیاه رنگی آورده شود. فتوسل را معمولا با تیره ترین رنگ ممکن که همان مشکی است در کار تعریف می کنیم. هدف از آوردن فتوسل ایجاد حداکثر اختلاف رنگ می باشد. چرا که فتوسل در هنگام بسته بندی کالا کاربرد دارد، فتوسل توسط سنسور های نسب شده بر روی دستگاه بسته بندی در کارگاه یا کارخانه مشتری محصول نهایی در واقع شناخته می شود و دستگاه به محض شناسایی فتوسل لفاف را برش یا دوخت می زند. رول های چاپی بسته بندی می توانند در عرض برش های خود دارای یک یا دو فتوسل باشند.
طول فتوسل: با فاصله طولی دو فتوسل از یکدیگر طول فتوسل می گویند. برای اندازه گیری طول فتوسل، باید از شروع یک فتوسل تا شروع فتوسل بعدی را اندازه گیری کنیم. محیط سیلندر، ضریبی از تعدادی فتوسل می باشد.
چاپ از رو: چاپی که روی فیلم چاپی انجام شده و تاحدی آسیب پذیر و قابل پاک شدن می باشد. البته پس از اتمام مراحل چاپ به این فیلم ها معمولا لاک مخصوصی جهت کاهش آسیب پذیری اضافه می گردد.
چاپ از زیر: در چاپ های بیش از یک لایه، چاپ را از زیر جنس (شفاف یا مات) انجام می دهند تا به هیچ وجه به چاپ آسیبی وارد نگردد. پس از طی مراحل چاپ از زیر، رول چاپ شده با فیلم دیگری از جنس شفاف، مات، متالایز، صدفی، CPP یا هر نوع فیلم دیگری لمینت می شود.
لمینت: به چسباندن دولایه هم جنس یا غیر همجنس توسط چسب و حرارت بوسیله دستگاه های لمینت نظیر سوپر کمبی گفته می شود. فرآیند لمینت به خودی خود فرآیند زمانبری نیست، اما پس از این فرآیند باید فیلم لمینت شده به مدت 8 تا 24 ساعت در گرمخانه باقی بماند تا چسب آن بطور کامل خشک شود. این زمان برای فویل های آلومینیومی دو قسمتی حدود 10 روز می باشد.
رویه کرونا: به رویه ای از فیلم خام که قابلیت چاپ دارد، رویۀ کرونا گفته می شود.
هیت سیل ( Heat seal ): در بسته بندی مواد غذایی، معمولا از گرما برای بستن یا دوختن (سیل) رول های چاپ شده استفاده می گردد. به این صورت که مواد مورد نظر در رول های چاپی قرار گرفته و لبه رول ها روی هم آمده و بوسیله گرما، روی یکدیگر می چسبند و اصطلاحا سیل می شوند.
کلد سیل ( Cold seal ): برخی محصولات غذایی مانند کیک ها، کلوچه ها ، بیسکوییت و کوکی در معرض گرما، خواص خود را از دست داده و قبل از تاریخ انقضای مورد نظر دچار مشکلات عدیده ای می گردند. لذا بمنظور جلوگیری از بروز این سبک مشکلات ، از کلد سیل استفاده می شود. در فرایند کلدسیل، پس از انجام مراحل چاپ، با توجه به شکل بسته بندی، چسب های مخصوصی پشت جنس می خورد و هنگام بسته بندی با همین چسب ها، بسته بندی یا دوخت یا همان سیل می شود.
ترام: نقاط و شیارهای خیلی ریز روی سیلندر ها که رنگها را روی کار منتقل می کنند، ترام نامیده می شوند. ترام ها عمق های مختلفی دارند و می توانند درصدهای مختلفی از رنگ ها را در چاپ ایجاد کنند.
پرایمر: برای رنگ پذیری و ایجاد قابلیت چاپ روی فویل های آلومینیومی، از ماده ای به نام پرایمر استفاده می کنند. آغشته کردن آلومینیوم به پرایمر، اولین مرحله چاپ روی فویل های آلومینیوم می باشد.
آلومینیوم: این لایه که معمولا به صورت رول همانند فیلم های OPP و PE و PET در عرض ها و ضخامت های 7 الی 38 میکرون هم برای لیمنت جهت استفاده در برخی کار های سه یا چهار لایه مورد استفاده قرار می گیرد و هم به عنوان لایه چاپی همراه با پرایمر جهت استفاده در بعضی محصولات مواد غذایی و …
